TRAKYA Üniversitesi (TÜ) Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü tarafından yürütülen 2 yıllık çalışmalar sonucunda Türkiye’de yetişen çeltiğin yerel türlerinin ve piyasaya sunulan çeltik çeşitlerinin kimliklendirme çalışmalarında, DNA parmak izi çıkarıldı.
Türkiye’nin çeltik (pirinç) ihtiyacının büyük bir bölümünün karşılandığı Edirne’de TÜ Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü akademisyenleri tarafından Trakya Üniversitesi Moleküler Tarımsal Tanı Laboratuvarı’nda geliştirilen çalışmalarla çeltiğin DNA parmak izi çıkartıldı. TÜ Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü Öğretim Üyesi ve Moleküler Tarımsal Tanı Laboratuvarı Sorumlusu Doç. Dr. Semra Hasançebi, çalışmalar sayesinde çeltik için bir veri tabanı oluşturmak istediklerini belirterek, şöyle dedi:
“Bu çalışmaya çeltik çeşitlerinin her birinin özel bölgelerini tespit ediyoruz. Projeyi iki yıldır sürdürüyoruz. Hem Türkiye’deki yerel türleri, hem de dünyadaki gen banklarından elde ettiğimiz çeltik türlerini inceledik. Bu çeşitler arasındaki DNA farklılıklarını bulmak üzere bir takım genetik araçlarımız var. 50 farklı DNA bölgesinde çalışma yaparak çeşitler arasındaki farklılıkları ortaya koyuyoruz. Üretici ya da sanayici elindeki ürünle gelip ‘bu benim istediğim ürün mü?’ diye sorabilir ve biz de buna cevap verebiliriz. Bu projeyle çeltikte DNA parmak izini çıkarmış durumdayız.
İleride de çeltik DNA parmak izi veri tabanını kuracağız. Bu da Türkiye’deki çeltikle ilgili hem tüketici, hem üretici açısından hakların korunmasıyla ilgili çok önemli. Hem üreticinin hem tüketicinin haklarını korumak. Haksız rekabetin önüne geçecek ve çeltiklerdeki karışıklığın bertaraf edilmesini sağlayacak. Çeltik için bir veri tabanı oluşturup, ondan sonra gelen her hangi bir talebe cevap vereceğiz.”
HAKSIZ REKABETİN ÖNÜNE GEÇİLECEK
Piyasada satılan Türk menşeli olmayan ama üzerine kaliteli Türk pirincinin ismi yazılan ürünleri, yapılan çalışma sayesinde çeşidinin ne olduğunu rahatlıkla öğrenebileceğini söyleyen Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Necmi Beşer de haksız rekabetin önüne geçileceğini vurguladı. Yrd.Doç.Dr. Beşer, “Amacımız özellikle Türkiye’deki pirinç çeşitlerinin genetik olarak birbirinden ayırıcı yönlerini bulmak. Ayrıca en önemli kısmı da marketlerde satılan pirinçlerin ayırıcı genetik özelliklerden yararlanarak bu prinçlerin hangi çeşit olduklarını tespit etmek. Piyasaya sunulan parlatılmış, paketlenmiş beyaz pirinçte sürekli şikayetler geliyor. İçinde farklı çeşitlerin karışımı olabiliyor. Biz paketin üzerinden örnekler alarak her pirinç tanesinin hangi çeşit olduğunu veya kaç tanesinin hangi çeşit olduğunu birbirinden ayıran DNA özelliklerini bulmak için bu projeyi yaptık” diye konuştu.
Kaynak: DHA
