Meme kanserinin en erken aşamalarda teşhis edilmesi durumunda, hayatta kalma oranı neredeyse yüzde 100’dür. Ancak, daha sonraki aşamalarda saptanan tümörlerde bu oran yüzde 25 civarına düşmektedir.
Meme kanseri hastaları için genel hayatta kalma oranını artırmak ümidiyle, MIT araştırmacıları, tümörlerin hâlâ erken aşamada olduğu bir dönemde saptanmasına olanak tanıyabilecek, giyilebilir bir ultrason cihazı tasarladılar. Özellikle, rutin mamogramlar arasında meme kanseri geliştirme riski yüksek olan hastalar için değerli olabilir.
Bu cihaz, sütyene takılabilecek esnek bir yama şeklindedir. Bu, kullanıcının yamanın üzerinde ultrason izciyi hareket ettirmesine ve meme dokusunu farklı açılardan görüntülemesine olanak tanır. Yeni çalışmada, araştırmacılar, tıbbi görüntüleme merkezlerinde kullanılan ultrason probleriyle karşılaştırılabilir çözünürlükte ultrason görüntüleri elde edebildiklerini gösterdiler.
MIT’nin Medya Laboratuvarı’nda görevli bir yardımcı doçent olan ve çalışmanın başyazarı Canan Dağdeviren, “Ultrason teknolojisinin form faktörünü değiştirdik, böylece evde kullanılabilecek şekilde taşınabilir ve kullanımı kolay oldu. Gerçek zamanlı, kullanıcı dostu meme dokusu izleme sağlar.” dedi.
Bir Giyilebilir Teşhis Cihazı
Bu proje için Dağdeviren, 49 yaşında geç aşama meme kanseri teşhisi konulan ve altı ay sonra vefat eden teyzesi Fatma Çalışkanoğlu’ndan ilham aldı. Geç aşama tümörler arasında düzenli olarak taranmalarına rağmen, hastaların yüzde 20-30’u arasında daha agresif tümörler gelişir.
Dağdeviren, “Amacım, aralık kanseri geliştirmesi en muhtemel olan insanları hedeflemek. Daha sık tarama ile, hayatta kalma oranını yüzde 98’e kadar artırmayı hedefliyoruz.” dedi.
Görüntüleme Sistemi
Araştırmacılar, cihazı meme kisti öyküsü olan 71 yaşında bir kadın üzerinde test ettiler. Yeni cihaz kullanılarak, araştırmacılar, erken aşama tümörlerin boyutunda olan 0.3 santimetre çapında olan kistleri tespit edebildiler. Görüntüler, geleneksel ultrasonla karşılaştırılabilir bir çözünürlüğe sahip olduğunu ve doku derinliğinin 8 santimetreye kadar görüntülenebildiğini gösterdi.
Mobil ve Erişilebilir Sağlık Hizmeti
Giyilebilir ultrason yaması, yüksek risk altındaki kişiler tarafından evde de kullanılabilir, böylece düzenli taramaya erişimi olmayanlar için de kanseri teşhis etmeye yardımcı olabilir.
Massachusetts General Hospital’da görevli bir meme kanseri cerrahı olan Tolga Özmen, “Meme kanseri, kadınlar arasında en yaygın kanserdir ve erken saptandığında tedavi edilebilir. Görüntüleme ve erken tespitin ana engellerinden biri, kadınların görüntüleme merkezine gitmek zorunda olmalarıdır. Bu uyumlu ultrason yaması, kadınların bir görüntüleme merkezine gitme ihtiyacını ortadan kaldırdığı için son derece umut verici bir teknolojidir.” dedi.
Araştırmacılar, zaman içinde nasıl değiştiğini analiz etmek için yapay zeka kullanılarak daha doğru teşhisler sunabilecek bir iş akışı geliştirmeyi umuyorlar. Ayrıca, ultrason teknolojisini vücudun diğer kısımlarını tarayacak şekilde uyarlamayı da düşünüyorlar.
Dergi
Science Advances
DOI
10.1126/sciadv.adh5325
Makale Başlığı
Conformable Ultrasound Breast Patch for Deep Tissue Scanning and Imaging
Makalenin Yayın Tarihi
28-Jul-2023