En parlak bilim adamları arasında gösterilen Kaliforniya Üniversitesi (UCLA) öğretim üyesi, elektronik-elektrik mühendisi Prof. Dr. Aydoğan Özcan (35), tele tıp sistemlerinin, en ücra köşelere bile tıbbı taşıması, daha ucuz ve pratik olması nedeniyle kolay ulaşılır olması nedeniyle bilimi demoktarikleştireceğini söyledi.
Geçtiğimiz haftalarda düzenlenen Türkiye İnnovasyon Haftası’nda konuşma yapmak için İstanbul’a ğelen Prof. Dr. Özcan Hürriyet’e özel röpartaj verdi. Başında bulunduğu laboratuvar milyonlarca dolarlık fonlarla desteklenen Prof. Dr. Özcan’ın çoğu hesaplamalı görüntüleme sistemleriyle ilgili 24 patenti bulunuyor.
MERCEKSİZ MİKROSKOP DAHA UCUZ VE ULAŞILIR
Çalışmalarını teşhislerin merceksiz mikroskoplarla yapılabilmesi üzerinde yoğunlaştıran Özcan, “Cep telefonuna entegre, merceksiz çalışan mikroskop yaptık. Bu bir minenk taşı. Bildiğimiz mikroskoplar gibi çalışmıyor. İmajların gölgelerinden görüntü elde ediyoruz” dedi.
Cep telefonlarıyla kullanılabilecek kadar küçülttüğü mikroskop ve optik görüntüleme sistemlerinin, mercekli sistemlere göre çok daha büyük hacim ve genişliğe (alana) bakabildiğini belirten Prof. Dr. Özcan, “Bu sadece bir küçültme projesi değil. Yeni prensiplerle çalışan bir mikroskop. Merkek kullanmaması nedeniyle çok daha ucuz. Basit ve çok pratik. Çok pahalı olan mercekli sistemlerine göre 100-1000 kat daha geniş ve hacimli alana bakabiliyoruz. Bu gelişmeler daha önce görmediklerimizi görmemizi sağlıyor. Görebilmek de yeni buluşlara zemin hazırlıyor” diyor.
HASTALIK HARİTASI KOLAY ÇIKAR
Geliştirdiği sistemlerin kişilere evde tetkik yaptırma olanacağı sağlayacağını anlatan Prof. Dr. Özcan, şunları söyledi:
“Tele tıp en ücra köşelere dahi tıbbı taşımak için harika bir yöntem. Prensipleri itibariyle de çok ilginç. Bize yeni teknikler ve buluşlar geliştirmemizi sağlıyor. Ucuz ve pratikliği nedeniyle ulaşılabilir olması nedeniyle bu sistemler bilimi demoktarikleştiriyor. Bu sistemler hergeçen gün ucuzlayacak ve performansları artacak. Doktorsuz, laboratuvarsız ve hastanesiz bölgelerdeki hastalıklar kolay ve çok ucuza belirlenebilecek. Bu aletler önce evlere girecek. Örneğin evdeki kronik hastalar, yaşlılar hastanelere gitmelerine gerek kalmadan izlenebilecekler. Bunlardan elde edilecek verilerin ortak bir ağda (google maps) toplanmasıyla epidemiyolojik verilerin, hastalıkların görüldüğü yerlerin haritasının de elde edilmesi mümkün. Bu da nerelerde sorun olduğu vs. gibi bilgilere kolayca ulaşılmasına yardımcı olacaktır.”
AMERİKAN ORDUSU ÜRÜNLERİNİ DENİYOR
Geliştirdiğ buluşlara Amerikan hükümeti, ordusu ve bilimle ilgili kuruluşlarının çok ciddi yatırımlar yaptığını ve denediğini anlatan Prof. Dr. Özcan, laboratuvarında toplam 23 araştırmacı ile çalıştığını söyledi. Prof. Dr. Özcan’ın geliştirdiği mikroskop için cep telefonu yetiyor. Maliyeti sadece 10 dolar olan cihazın kolayca cep telefonuna monte edilmesiyle hastalıklar her yerde, kısa sürede ve ucuz yolla teşhis edilip sonuçlar bir tuşla tıbbi bir merkezdeki veri tabanına yüklenebiliyor.
PROF. DR. AYDOĞAN ÖZCAN KİMDİR?
Bilkent Elektrik Elektronik’ten 2000 yılında mezun olan Dr. Aydoğan Özcan 2005 yılında Stanford Üniversitesi Elektrik Elektronik bölümünden doktorasını aldı. 2006 yılında Harvard Tıp’taki Wellman Işıksal Tedavi Merkezi’nde araştırmacı öğretim üyesi pozisyonuna getirildi. 2007 yılı yazında UCLA Elektrik Elektronik bölümüne Yrd. Doç. olarak katılmış Biyo ve Nano-Fotonsal laboratuvarını kurdu.
Prof. Özcan, merceksiz gözlemleme ve belirleme teknolojisi geliştirdiği için 2008 yılı Okawa Foundation Research Ödülüne layık görülmüştür. 2009 ONR Genç Araştırmacı Ödülü ile 2009 IEEE Fotonik Derneği (LEOS) Genç Araştırmacı Ödüllerini aldı. Biyofotonik, gelişmiş gözlemleme ve insan sağlığı için sensorlar üzerine verilen NSF Ödülünü de almıştır. Populer Science dergisi, Prof. Dr. Özcan’ı dünyanın en parlak 10 bilim adamı arasında gösterdi. Kendi laboratuarında geliştirdiği kan tahlili yapan cep telefonu sayesinde ABD’nin en çok okunan dergilerinden Populer Science “tüm dünyada en parlak 10 bilimadamı” arasında gösterildi. Beyaz Saray’ın ‘Başkanlık Kariyer Başlangıç Ödülü’ne layık görüldü.
Kaynak: Hürriyet
