Mühendisler ürettikleri yüzlerce minik robottan oluşan bir koloniyi, istedikleri şekli oluşturmaları için programlamayı başardı. Birbirinin aynısı olan her bir robota almaları gereken şeklin bir resmi veriliyor ve robotlar bu şekli oluşturmak için beraberce çalışıyor.
Robotların şekli oluşturabilmeleri 12 saat kadar sürüyor. Ancak bu, bu şekilde programlanabilen en çok sayıda robottan oluşan en büyük robot grubu.
Biraraya gelen hücreler ya da köprüler oluşturabilen karınca kolonileri gibi biyolojik örneklerden ilham alan bu çalışma, kendi kendini oluşturan aletler ya da yapılar üretmeye yardımcı olabilir.
Araştırmacılardan Dr Michael Rubenstein Science dergisinde yayınlanan araştırma için “Her bir robot birbirinin aynısı ve hepsini aynı şekilde programlıyoruz” diyor. “Sonrasında tek yapmaları gereken, komşuları gibi karar vermek.”
Silindirik biçimdeki robotların çapı 3cm, aşağı yukarı bir suşi büyüklüğündeler. Harvard Üniversitesi’nden Dr Rubenstein ve arkadaşları onlara “Kilobotlar” diyor ve 1024 tanesini aynı anda üretmişler. Tıpkı bir kilobyte içindeki byte sayısı kadar.
Her bir kilobot, üç tane düz, cılız bacak üzerinde hareket ediyor. Bu bacaklar tekerlere tercih edilmiş, çünkü maliyetleri daha az. Robotların hareket ettikleri alan ise bir bilardo masası büyüklüğünde tahtadan bir kare. Karenin etrafında robotların aşağı düşmesini engelleyecek olan kenarlar var.
Deneyin başında, robot kalabalığı bir kenarda toplanmış duruyor.
Robotların tepesinde asılı duran bir kızılötesi lamba var, bu lamba her bir robotoun altında bulunan bir kızılötesi alıcı aracılığı ile robotlarla iletişim kuruyor. Ancak kızılötesi ışık tek bir komut veriyor: “Haydi.”
Bu komut veridiğinde, tüm robotlar kendilerine yüklenen programlarını çalıştırıyor. Tamamen aynı olan programı.
Rastgele seçilen bir robot hareketi başlatacak, tabi eğer hareket edebilecek bir konumda ise: masanın etrafında yavaşça dolaşarak ve kendi kızılötesi lambalarını yakıp söndürüp yakınlardaki diğer Kilobotlara bilgi aktararak.
Dört “tohum” robot ise daha önceden bilim insanları tarafından kalabalığın içine uygun bir yere yerleştirilmiş durumda oluyor ki, robotlar şekli oluşturmaya neredne başlayacaklarını bilsinler. Tohum robot, masadan yansıyarak bu kızılötesi ışınlar aracılığı ile robot kalabalığına yayılan ve 10cm aralığında ‘dinlemede’ olan robotlara ulaşan bir koordine sistem başlatıyor.
Rubenstein BBC’ye “Her bir robot o andaki durumuna bakıyor – ben az önce ne yaptım diye soruyor – aynı zamanda da komşu robotlar ne yapıyor diye bakıyor ve kendi kararını veriyor” diyor.
Tek başlarına bakıldığında Kilobotların kapasiteleri çok kısıtlı ve ayrıca hata da yapıyorlar. Fakat davranışlarını belirlemek üzere oluşturulan algoritma bu kısıtların üstesinden gelmelerini sağlıyor.
Bu robotik kalabalığı tasarlarlarken araştırmacılar özellikle karıncalardan ilham aldılar. Rubenstein’in verdii bilgiye göre asker karıncalardan oluşan kitleler altı bacaklı bir karınca bireyinin sahip olduğu kısıtlılıkları aşan özellikler gösteriyor.
Robotların istenen şekli oluşturması 12 saati bulabiliyor. İzlemesi pek de keyifli birşey değil.
Ancak araştırmacılar bu çalışmanın geniş bir masanın üzerinde oldukça yavaş bir şekilde ve uzun saatler boyunca şekiller oluşturmaktan çok daha öte olduğu görüşünde.
Deneylerin yapıldığı laboratuarın yöneticisi Profesör Radhika Nagpal “Çok daha fazla sayıda robotun birarada çalışmaya başladığını göreceğiz…. Ya çevre temizliği yapabilen yüzlerce robot ya da bir felakete çabuk yanıt verebilmek ya da otoyollarımızda kendi kendine giden milyonlarca araba” diyor.
Araştırma ekibi Kilobotları ilk olarak 2012 yılında bir konferasnta tanıtmış ve oldukça ilgi görmüşler. Gereken her veri erişime açık ve robotların tanesi 100 dolardan satışta. Böylece başka bilim insanları kendi testlerini yapabilmek için robotlardan alabiliyor.
Kaynak: BBC Türkçe
