Maddelerin hücrelerde nasıl nakledildiğini keşfeden Amerikalı bilimadamları James Rothman ve Randy Schekman’ın yanı sıra Alman araştırmacı Thomas Sudhof’un layık görüldüğü ödül bu yıl açıklanan ilk Nobel.
Bilimadamları, ”vesiküllerin” aynen bir nakliye filosu gibi taşıdıkları materyali istenen bir hedefe nasıl götürdüğünü araştırdı. Bu keşfin beyinde iletişimi, hormonların salınmasını ve bağışıklık sisteminin işleyişini daha iyi anlamamızı sağladığı bildiriliyor.
Küçük yağ balonları olarak tanımlayabileceğimiz vesiküller, bir hücrenin iç nakliye sistemi olarak çalışıyor ve hücre içinde enzimlerin, sinir taşıyıcılarının ve hormonların bir yerden bir yere hareket etmesini sağlıyor.
Ya da hücrenin dış yüzeyine kenetlenen vesiküller, hücre içindeki maddenin vücut geneline salgılanmasına olanak tanıyor.
Ödül komitesi, üç bilim adamının ”hücre içinde ve dışındaki kargonun doğru zamanda doğru yere kesinlik içinde nasıl iletildiğini anlamamıza” büyük katkıda bulunduklarını açıkladı.
Diyabet ve kimi beyinsel bozukluklarda söz konusu nakliye sisteminin doğru çalışmadığı görülüyor.
Ödülü paylaşan üç araştırmacı da Amerikan üniversitelerinde hocalık yapıyor. Prof. Randy Schekman California Üniversitesi Berkeley kampüsünde, Prof. James Rothman Yale Üniversitesi’nde, Alman asıllı Prof. Thomas Sudhof da Standford Üniversitesi’nde çalışıyor.
Kaynak: BBC Türkçe Servisi
